Vi` tho VN co nam da^'u (five accent marks), sa'u thanh (six tones) tha`nh ra âm vần điệu q/trong hon các thứ tiếng khác, va vi the khong thể tach rời ảnh hưởng tho Đường, hay luc bat/song thất, ec. của dan tộc, hoàn toàn ra khoi thi ca hien dai cua VN duoc. Tho Đường khong phai chỉ là thơ bảy chữ. Thơ bảy chữ qua bài thơ cuả Thâm Tâm chính la tho hien dai/tho mo'i cua VN the ky 20. Trong loai tho mo'i ba?y chu nay, chi? có am van điệu la den từ tho Đường ma thoi. va luat tho Duong bảy chữ mot phần chỉ la ký âm pháp ve am van dieu, nhạc ti'nh, cho tat ca mọi thứ tiếng cua Á Đông thuoc origin trên cái cây "ngôn ngữ" language tree, nhu tieng VN mình (độc âm bán đảo Đông Nam Á.
May ong đời nhà Đường dat ra phuong thức ky am phap tạo nhạc tính cho tho.
Tho bảy chữ chính một phần cuả tho m'oi, nouveau poetry, cho VN tu giua the ky hai muoi, qua bài thơ mới đầu tiên mang âm điệu Đường thi cuả Thâm Tâm, và sau đó là cả một vòm trời thơ Huy Cận, Xuân Diệu ngay cả Tố Hữu, thôi khỏi nhắc, và Vũ Hoàng Chương, Đinh Hùng, Bùi Giáng. PCThiện Nhả Ca, etc. cuả miền Nam. Vòm trời thi ca đó không bao giờ cũ cả.
Ngảy nay đa số người làm thơ VN không còn làm được âm vần điệu chính thống. Đây là một tình trạng thoái hoá nặng nề trong lòng dân tộc. Không có hậu hiện đại hay poeme en prose nào có thể thay đổi việctruyền lại di sản văn học rất lớn này được. qua các tác phẩ̀m mới thế kỷ 21.
https://www.diendantheky.net/2023/03/tho-duong-nhu-nguyen.html#more
https://www.diendantheky.net/2023/02/duong-nhu-nguyen-suc-nong-cua-mua-ong.html#more
Thứ Ba, 7 tháng 3, 2023
Thơ Dương Như Nguyện%20in%20her%2050s.jpg)
ĐỐI THOẠI VỚI PHẠM CÔNG THIỆN
Khúc thứ 8 của Phạm Công Thiện
Mười năm qua gió thổi đồi tây
Tôi long đong theo bóng chim gầy
Một sớm em về ru giấc ngủ
Bông trời bay trắng cả rừng cây
Gió thổi đồi tây hay đồi đông
Hiu hắt quê hương bến cỏ hồng
Trong mơ em vẫn còn bên cửa
Tôi đứng trên đồi mây trổ bông
Gió thổi đồi thu qua đồi thông
Mưa hạ ly hương nước ngược dòng
Tôi đau trong tiếng gà xơ xác
Một sớm bông hồng nở cửa đông.
~~~
PCT © 1970s
Khúc thứ 9 của Dương Như Nguyện
Mười năm trời đông qua trời tây
Tôi đứng chênh vênh giữa tháng ngày
Một sớm không còn yên giấc ngủ
Mây trắng không còn vương bóng cây
Gió hướng tây, thành gió hướng đông
Quê hương tôi giữ ở trong lòng
Mẹ tôi không thấy ngồi bên cửa
Những ngón tay mềm tỉa nhánh bông
Gió thổi trên ngàn tỏa phấn thông
Phương Tây có lá của rừng phong
Nắng của quê nhà thôi nóng rực
Gà đã qua canh, vẫn lạnh lùng.
DNN © Nov. 2018
Tranh: Returning to Earth, Dương Như Nguyện
***
HỌA THƠ VÀ TƯỞNG NIỆM BÙI GIÁNG
CHÀO NGUYÊN XUÂN
Xin chào nhau giữa con đường
Mùa xuân phía trước miên trường phía sau
Tóc xanh dù có phai màu
Thì cây xanh vẫn cùng nhau hẹn rằng
BÙI GIÁNG
~~~###~~~~
CHÀO ĐÔNG SƯƠNG
Tiễn nhau ở cuối con đường
Muà Đông đối mặt, miên trường ẩn sau
Trắng nguyên một mái như lau
Cây xanh cũng trắng toát màu tang thương
DNN july 20, 2020
Tranh: Angles (Góc Cạnh), Dương Như Nguyện (UND copyrighted 2020, digital inversion, original in enamels on paper)
***
SUỐI VÀ SÓNG,
LẢ TẢ LÁ RỜI THU VÀ “VANG VANG TRỜI VÀO XUÂN”
Suối chảy ven rừng, Suối đảo điên
Sóng chìm đáy biển, Sóng ưu phiền
Đá sỏi vang vang, rền tháp cổ
Mây trời lãng đãng, vây chùa thiêng
***
Chim trót xa cành, nên bật khóc
Người vừa mất lối, chợt vùi quên
Mây cuốn theo trời, trôi cuốn mãi [CBQ]
Gió gào trên ngọn, thét gào thêm
Lá rụng tơi bời, ai đếm được [TD]
Những niềm u ẩn dấu trong tim
Ai về quét lá, vùi trong đất [TD]
Một nấm nhân sinh, mãi mãi tìm
Đó đây tấu khúc muà xuân thắm [TTT/CT]
Dù tiếng lòng ta đã lặng yên
***
Suối chảy ven rừng, thấm máu ai
Triệu người vượt biển, Sóng u hoài
Đá sỏi quê hương, cùng ngoảnh dậy
Rằng đây thi sĩ, một Cành Mai...[CBQ]
***
POSTSCRIPT: Trò chuyện với Thanh Tâm Tuyền-Cung Tiến
Bên kia nhạc sĩ, cung vương vấn [CT]
Thánh thót ngân vào cuộc đổi thay
Từng giọt long lanh, từng ngấn lệ [NC]
Thành dấu linh hồn cuả ngón tay
Nhỏ xuống những khe đời tịch mịch
Nhạt nhoà không hết nghìn đắng cay
Hát nhỏ cho người đang chặt nứa
Hương Xưa biền biệt, kiếp lưu đày [HX]
Hoài Cảm trên bàn chân lết đất [HC]
Khi mồ hôi chảy xuống vòng gai
Bạn hữu ta đâu, mà đối thoại
Vỗ cánh bay đi, giấc mộng này
Sáng Tạo còn kia, Mây tỉnh giấc [TTT; CBQ]
Lại gần, thi sĩ, với Cành Mai...[CBQ]
___________________
DNN ©Nov. 2021
Ghi chú:
Từ Cao Bá Quát-Tản Đà đến Thanh Tâm Tuyền-Cung Tiến:
SUỐI: SUỐI MÁU, địa danh trại cải tạo ở Việt Nam, Vietnamese Gulag
SÓNG: Vietnamese Boat People
SÁNG TẠO: Tên phong trào và tạp chí văn chương, thập niên sáu mươi ở miền Nam, có mặt Thanh Tâm Tuyền
NC, HX, HC: Nguyệt Cầm, Hương Xưa, Hoài Cảm: Tên các bản nhạc cuả Cung Tiến
“VANG VANG TRỜI VÀO XUÂN”: Tên bài thơ cuả Thanh Tâm Tuyền làm trong thời gian tù đày ở trại cải tạo, và bản nhạc phổ thơ Thanh Tâm Tuyền cuả Cung Tiến
TTT: Thanh Tâm Tuyền
CT: Cung Tiến
MÂY VÀ CÀNH MAI: hình ảnh trong thơ Cao Bá Quát
TĐ: Tản Đà; LÁ VÀ GIÓ THU: Mô-típ đề cập đến trong thơ Tản Đà
*******
MƯA THU
“Ướt sũng hoàng hôn mưa như sương”
Mờ theo quan ải, sầu biên cương
Tôi nhớ ngày xưa, tiếng trống dục
Chàng trên lưng ngựa, nàng thê lương
“Trong sắc thu vàng, mưa mênh mang”
Bám trên khung cửa, rồi lang thang
Đâu đó tiếng đàn ai thổn thức
Như mưa trút nước, ở trên ngàn
"Ướt sũng hoàng hôn mưa vẫn tuôn”
Tuôn như nước chảy buổi chiều buông
Chiều nay tôi đ́ón mùa thu ̣đến
Chợt nhớ năm xưa, có kẻ buồn
“Vẫn sắc thu vàng, nắng đã tan”
Nắng như bóng nắng của thời gian
Năm xưa có kẻ nhìn tôi khóc
Lau giọt ân cần, khi hỏi han
Và thế là tôi nhớ trọn đời
Những ngày mưa rút, buổi ly bôi
Mùa thu biết khóc là tôi đó
Lệ cũng như mưa, nhỏ xuống đời
©DNN Dec 14, 2021
Tranh: “Woman, Roses and Leaves”, Dương Như Nguyện.
EM ÐÃ NHÌN THẤY ANH
Em đã nhìn thấy anh,
như rừng thông cao nguyên của ngày niên thiếu
Cho em dựa gót
Khi con dốc đời đã mỏi hai bàn chân khô
Em đã nhìn thấy anh,
Như cây tre trăm tuổi của làng mạc Thần Kinh
như trúc non đón chào văn miếu,
bắc cầu cho em đi trên những dòng thơ huyền sử người nằm xuống cho thế giới chuyển mình
như lạch suối miền biên giới ửng sương mù
Cho em đứng bên, một sớm mai tĩnh mịch
Lệ nhỏ xuống dòng nước mát
Một buổi soi mình
Em chất vấn dung nhan đã bắt đầu tàn tạ
Như núi đồi trùng điệp Sapa
Mùa đông ấm khói lam chiều
Cho em nương náu,
tìm hơi ấm thôn bản thượng người trung nguyên
Và em cũng đã nhìn thấy anh
Qua ấn tượng Picasso méo mó và lệch lạc
Trên bức tường loang lổ xanh vàng của Tây Phương mục rữa
Của phố hè phản bội đầy tội lỗi Parisien
Qua cơn thịnh nộ gió mùa, nước dâng miền nhiệt đới
Da em vỡ từng mạch máu
Như anh đã bẻ gẫy hồn em
thành mảnh vụn chia lìa
rồi dẫm nát dưới gót chân người giả đò câm điếc
nỗi buồn như cuộc chiến tương tàn
đã cột chặt chúng ta vào quá khứ, cho đau khổ trở thành thiên thu
***
Nhưng cuối cùng
Thì em cũng đã quay về
nhìn thấy anh
Lần này và lần sau nữa
Trên yên bình cát trắng Nha Trang
Giữa sóng hiền Đại Lãnh
Tìm về anh với mảnh đời côi cút
Của người con gái mang số kiếp da vàng
Không biết hát Trịnh Công Sơn
Tìm anh như tìm cha mẹ trong sách thơm hồn Luân Lý Giáo Khoa Thư
Tìm anh lạc lõng giữa đời như cánh chim hoang bay tìm tông tổ
Em đã nhìn thấy anh
Mừng rỡ như trẻ lên năm chạy chơi bờ ruộng
Tìm ra đồng bằng Cửu Long thẳng cánh cò bay,
Gió phì nhiêu qua cù lao xưa vun đắp hiền hòa
nuôi sống cội nguồn người viễn xứ
Ôi quê hương đó
Là tình yêu trăm năm ràng buộc chúng ta để cùng đi tới
Ôi tình yêu đó
Là quê hương réo gọi chờ đợi chúng ta đoạn cuối cuộc đời
Rồi đây
Khi đau khổ đã nguôi
Cơn lốc đã tan
Chiến tranh đã dứt
Yêu em, yêu em và yêu em
Trên bước đường thiên lý ngược xuôi
Một lần này
và muôn vạn lần sau nữa
Yêu em, yêu em, rồi lại yêu em,
trong thái cực vô tận của vũ trụ
Yêu em đi
Phải không anh?
Hỡi dòng Cửu Long đắp bồi rộng lượng của em…
***
Em đã nhìn thấy anh giữa mưa ngâu tháng bảy?
Em chờ anh…từ vực thẳm điêu tàn
Tháng bảy mưa ngâu, Chức Nữ Ngưu Lang
Anh có nhớ, như là em đã nhớ?
Cuối tháng bảy 2007; 2023
copyright DƯƠNG NHƯ NGUYỆN
Tranh: The Lotus and Water Lilies Series/SEN VÀ SÚNG, Dương Như Nguyện.
Thứ Sáu, 24 tháng 2, 2023
Dương Như Nguyện: Sức nóng của mùa đông
"Cành đào của nàng Tô Thị",derivative. Tranh Dương Như Nguyện
Chiều chưa đến, mà sườn đồi đã chín
Tóc không còn đen óng những ngày qua
Chân tưởng nhớ ngựa hoang thời chinh chiến
Mắt cạn dòng trơ cát cuả trường sa
Mặt trời đứng trên đồi cao xa tít
Phải chăng đây, đức Phật tọa sen thiền
Thông thẳng tắp, lãng xa hè phố chợ
Rũ cho tàn cơn sốt cuả tình duyên
Sương đổ xuống, hương trầm hay khói bụi?
Viễn khách về, ngửa trắng cả lòng tay
Giữa mùa đông, lò sưởi chắc là đây
Thơ vớ vẩn, đong đầy, hoen ngõ trúc
Giữa mùa Đông, vẫn cận kề hoả ngục
Để thi nhân mơ ngủ, hạc trong trăng
Tuyết đổ xuống, cho hồn thôi rã mục
Vã mồ hôi, trên trán ướt vầng khăn
Rồi nhỏ lệ vào đêm đông buốt giá
Nhớ ngày xưa, không áo ấm che mình
Trong tim côi, là tiếng kêu bản ngã
Khối băng này, trôi dạt, giữa lênh đênh...
THE HEAT OF WINTER
The afternoon's yet here but my hills are ripe
My hair's no longer velvety ebony, now the color of days gone by
My feet long for wild horses galloping through war time
My eyes sandy, the dried stream of a prisoner's life
Oh this vertical sun above those faraway hills
where Buddha meditates on his single lotus?
oh it can't be salvation, last or first?
Such unbending will of pines, or the market's hearse?
Shake off all those pine needles, the shackles of love's curse
The last dew is falling, smoke or dirt?
Travelers are returning home, empty-handed thirst
Mid-winter's heat must be here, nigh or near?
Random verses unfulfilled, on bamboo path, find me your smear
Yes in mid-winter cold reigns our flamed Hell
The poet's slumber? Just a lonely crane fleeting to his moon
Snow crystals? The shattering of his frozen soul
In mid-winter, why sweats soak up these turban folds?
He tears onto piercing winter, recalling yesteryears' sufferings
Not even a piece of cloth over those skeleton beings
Within the lonely heart bursts the cry of the self
This one floating ice, homeless and stateless, so where's eternal help?
From a paraphrase of summer heat to the path of winter poetry
Dương Như Nguyện 2/2/23
Tranh Dương Như Nguyện
No comments:
Post a Comment